Δήμος Μαλεβιζίου

Την εκδήλωση άνοιξε ο Δήμαρχος Μαλεβιζίου Κώστας Μαμουλάκης, ο οποίος στον χαιρετισμό του ανέφερε: «Αγαπητοί δημότες, συνάδελφοι, φίλες και φίλοι, με πολύ μεγάλη χαρά σας υποδεχόμαστε εδώ στην όμορφη Τύλισο, στο λαμπρό οικοδόμημα της Δημοτικής μας Πινακοθήκης, που διανύει μόλις τους πρώτους μήνες της λειτουργίας της. Σας υποδεχόμαστε σε μια από τις σημαντικότερες πολιτιστικές δομές του τόπου μας, που φέρει το όνομα του πρώτου και σημαντικού δωρητή της, του αείμνηστου "Μπότη Θαλασσινού".
Συγκεντρωθήκαμε εδώ απόψε για την πραγματοποίηση μιας βαρυσήμαντης εκδήλωσης. Για την παρουσίαση της ανατύπωσης του σπουδαίου συλλογικού τόμου "Το Μαλεβίζι", στην οποία προχωρήσαμε στο Δήμο Μαλεβιζίου, 20 χρόνια μετά την αρχική έκδοση. Ο συλλογικός τόμος, που φέρει τον πλήρη τίτλο «Το Μαλεβίζι, από τα προϊστορικά χρόνια έως σήμερα» είχε εκδοθεί το 1998, από τον τότε Οργανισμό Ανάπτυξης Μαλεβιζίου (ΟΡ.Α.ΜΑ), με βασικούς συντελεστές τον τότε Πρόεδρο του Οργανισμού κ. Σταύρο Χαλκιαδάκη και τον τότε Αντινομάρχη κ. Ηρακλή Πυργιανάκη.
Επιμελητής του τόμου υπήρξε ο άνθρωπος που θα σηκώσει και το κύριο βάρος της αποψινής εκδήλωσης, ο δημοσιογράφος και λαμπρός συγγραφέας, ο καλός φίλος Νίκος Ψιλάκης. Συγγραφείς του τόμου υπήρξαν 12 από τους κορυφαίους ειδικούς ερευνητές της ιστορίας και του πολιτισμού της Κρήτης. Και το αποτέλεσμα της έκδοσης υπήρξε τότε ασυναγώνιστο.
Φίλες και φίλοι, πιστεύω ακράδαντα πως η διαφύλαξη και η ανάδειξη του πολιτισμού και της ιστορίας ενός τόπου πρέπει να αποτελεί, πάντοτε, τη σταθερή προσήλωση των ανθρώπων που καλούνται να διαχειριστούν τη μοίρα του.
Όχι μόνο επειδή όλοι μας νιώθουμε -ή οφείλουμε να νιώθουμε- χρέος απέναντι στην ιστορία και στις γενιές των ανθρώπων που προηγήθηκαν! Επιπροσθέτως, όμως, επειδή ο βαθμός της γνώσης μας για το παρελθόν του τόπου, καθορίζει πολλές φορές και τη διαχείριση των ζητημάτων που καλούμαστε να διαχειριστούμε, τα οποία συχνά σημαδεύουν το παρόν και το μέλλον των ανθρώπων του. Και δεν υπάρχουν πιο χρήσιμα εργαλεία γι αυτό το αποτέλεσμα από τα βιβλία ανάδειξης της τοπικής ιστορίας.
Ως δημοτική αρχή του διευρυμένου, ύστερα από την τελευταία διοικητική αναδιοργάνωση της χώρας, Δήμου Μαλεβιζίου, εγώ και η δημοτική ομάδα μου, είχαμε την τύχη να βρούμε έτοιμη την -συνοπτική έστω- αυτή καταγραφή της ιστορίας, του περιβάλλοντος και του πολιτισμού του τόπου μας, όταν κληθήκαμε να διαχειριστούμε τα ζητήματα της περιοχής.
Και είναι γεγονός, ότι στην καταγραφή αυτή, στον τόμο δηλαδή "Το Μαλεβίζι", καταφεύγουμε όλα αυτά τα χρόνια, όταν θέλουμε να έρθουμε σε πρώτη επαφή με κάποιο τοπικό ιστορικό ζήτημα, ή όταν θέλουμε να ασχοληθούμε με κάποιο από τα σπουδαία μνημεία μας, όταν εκείνο απαιτεί προστασία και ανάδειξη.
'Όμως τα τελευταία χρόνια ο τόμος '"Το Μαλεβίζι", είχε εξαντληθεί. Δεχτήκαμε τότε εισηγήσεις να προχωρήσουμε στην έκδοση νέου τόμου, με νέα κείμενα, που θα περιλάμβαναν και τις γνώσεις για τον τόπο που είχαν αποκομιστεί στα 20 χρόνια που μεσολάβησαν. Δεν το θεωρήσαμε όμως σκόπιμο να γίνει αυτό. Δύσκολα ένα νέο έργο κρίναμε ότι θα μπορούσε να αναμετρηθεί με την ποιότητα και το κύρος του πρώτου τόμου.
Με αυτές τις σκέψεις προχωρήσαμε χωρίς δισταγμό στην ανατύπωση του πολύτιμου αυτού τόμου «ΤΟ ΜΑΛΕΒΙΖΙ, από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι σήμερα». Η σπουδαία αυτή ομαδική εργασία του 1998, με τους επιφανείς συντελεστές της έκδοσης και τους έγκριτους συγγραφείς των κειμένων, με την πλούσια εικονογράφηση και την πολυτέλεια της έκδοσης, τα χρόνια που ακολούθησαν δεν έχασε, άλλωστε, τίποτα από την εγκυρότητα και το κύρος της, και παραμένει έως σήμερα ένα κλασσικό επιστημονικό έργο για τη φύση, την ιστορία, τον πολιτισμό και τους ανθρώπους του τόπου μας.
Με την επανέκδοσή του, είμαστε βέβαιοι ότι το «Μαλεβίζι» θα συνεχίσει, για πολλά ακόμη χρόνια, να αποτελεί σημείο αναφοράς για τους ερευνητές, τους μαθητές, αλλά και τους κατοίκους και επισκέπτες του τόπου μας.
Φίλες και φίλοι, θα ήθελα πραγματικά να εκφράσω την ικανοποίησή μου για την όμορφη αποψινή εκδήλωση. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους εσάς που παρευρίσκεστε απόψε και μας τιμάτε με την παρουσία σας.
Να ευχαριστήσω ειδικά τον Πρόεδρο Κώστα Τριγώνη και την Επιτροπή Εποπτείας της Δημοτικής Πινακοθήκης και τους Αντιδημάρχους Μανόλη Παπαδομανωλάκη και Θανάση Κύρκο για την συμβολή τους στη διοργάνωση της εκδήλωσης. Ιδιαίτερες ευχαριστίες όμως οφείλονται στο Νίκο Ψιλάκη για την πρόθυμη ανταπόκρισή του στην πρόσκληση μας για την αποψινή εκδήλωση. Θερμές ευχαριστίες οφείλω ακόμη να απευθύνω στους δύο, επίσης παριστάμενους, συντελεστές της πρώτης έκδοσης του τόμου Σταύρο Χαλκιαδάκη και Ηρακλή Πυργιανάκη.
Θα ήθελα ακόμη να εκφράσω, όχι μόνο ευχαριστίες αλλά και την ευγνωμοσύνη μας σε όλους τους συγγραφείς του τόμου. Με την συνεισφορά τους, προικοδότησαν το Μαλεβίζι με ένα βασικό εργαλείο γνώσης του τόπου.
Αναφερόμενος στους συγγραφείς του τόμου, αναπότρεπτα η σκέψη μου πηγαίνει στους δύο μεγάλους απόντες της αποψινής εκδήλωσης: Τον μέγα καθηγητή Στυλιανό Αλεξίου και τον σπουδαίο γιατρό και ιστορικό Μανόλη Δετοράκη, που τα χρόνια που μεσολάβησαν έφυγαν από κοντά μας.
Αγαπούσαν και οι δύο το Μαλεβίζι και είχαν συμβάλει, με σπουδαία κείμενα, στην καταγραφή της ιστορίας της περιοχής μας, τόσο σε αυτόν τον τόμο, όσο και με άλλες ευκαιρίες. Επιτρέψτε να αφιερώσω την όμορφη και σεμνή αποψινή εκδήλωση, στην ιερή μνήμη των δύο αυτών μεγάλων αντρών, που δε βρίσκονται πια ανάμεσά μας. Σας ευχαριστώ».
Το παρών στην εκδήλωση έδωσαν, μεταξύ άλλων, ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Γ. Μαλλιωτάκης, ο Εντεταλμένος Σύμβουλος πολιτισμού της Περιφέρειας Κρήτης Κ. Φασουλάκης, ο εκπρόσωπος του Ευρωβουλευτή Μ. Κεφαλογιάννη, Ν. Χρονάκης, ο πολιτευτής Ηρακλείου Μ. Μποκέας, ο Αντιπρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΑΚ Γ. Αναγνώστου, οι εμπνευστές της αρχικής έκδοσης, ο πρώην Δήμαρχος Τυλίσου Στ. Χαλκιαδάκης και ο πρώην Αντινομάρχης Ηρ. Πυργιαννάκης, εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων, καθώς και στελέχη της Δημοτικής Αρχής Μαλεβιζίου.

Λίγα λόγια για «Το Μαλεβίζι»
Η επανέκδοση του βιβλίου, 20 ολόκληρα χρόνια από την αρχική έκδοση του, είναι μια σημαντική πρωτοβουλία παιδείας και πολιτισμού με αποδέκτες τους κατοίκους και το πλήθος των επισκεπτών του Μαλεβιζίου. Ο εν λόγω συλλογικός τόμος, που φέρει τον πλήρη τίτλο «Το Μαλεβίζι, από τα προϊστορικά χρόνια έως σήμερα» είχε εκδοθεί το 1998, από τον Οργανισμό Ανάπτυξης Μαλεβιζίου (ΟΡ.Α.ΜΑ), με βασικούς συντελεστές τον τότε Πρόεδρο του Οργανισμού Σταύρο Χαλκιαδάκη και τον τότε Αντινομάρχη Ηρακλή Πυργιανάκη. Είχε δε εξαντληθεί σε σύντομο χρόνο μετά την έκδοσή του.
Όπως υποδηλώνει και ο τίτλος του, ο τόμος περιλαμβάνει θεματικά κείμενα για την ιστορία και τον πολιτισμό της περιοχής, από την προϊστορική εποχή έως τις μέρες μας. Για τη συγγραφή του συμμετείχαν 12 κορυφαίοι ειδικοί ερευνητές της ιστορίας και του πολιτισμού της Κρήτης και την επιμέλεια της τελικής έκδοσης είχε ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Νίκος Ψιλάκης.
Οι συγγραφείς των κειμένων και οι τίτλοι των σχετικών άρθρων τους, σύμφωνα με τη διάρθρωση των περιεχομένων του Τόμου, είναι:

Χαράλαμπος Φασουλάς, Καλούστ Παραγκαμιάν, Μωυσής Μυλωνάς: Το φυσικό περιβάλλον του Μαλεβιζίου.
Μαρίνα Βελεγράκη: Το Μαλεβίζι στην αρχαιότητα.
Στυλιανός Αλεξίου: α) Η πραγματική θέση των κρητικών πόλεων Απολλωνία - Πάνορμος και β) Μαλβαζία: Το Μαλεβιζιώτικο κρασί.
Θεοχάρης Δετοράκης: Η Ακολουθία του Αγίου Μύρωνος, Ποίημα του Γερασίμου του Καλογνώμονος.
Κατερίνα Μυλοποταμιτάκη: Βυζαντινά και Μεταβυζαντινά Μνημεία της Επαρχίας Μαλεβιζίου.
Νίκος Ψιλάκης: Τα μοναστήρια της Επαρχίας Μαλεβιζίου.
Μαρία Γ. Πατραμάνη: Το Μαλεβίζι στη Βενετοκρατία.
Κωστής Μαστρογιαννάκης: Το Μαλεβίζι κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Μανόλης Ε. Δετοράκης: α) Γιατροί Αγωνιστές στην επαρχία Μαλεβιζίου τον ΙΘ΄αιώνα και β) Εν τοις σπηλαίοις του Μαλεβιζίου την 25 Ιανουαρίου 1867.
Αντώνης Σανουδάκης: Το Μαλεβίζι στον 20 αιώνα.